ผ้าไหมสุรินทร์

วันศุกร์ที่ 7 กันยายน พ.ศ. 2555

เส้นไหม


เส้นไหม
 
(โซด)
            เส้นไหมที่ใช้ในการถักทอผ้าไหมสุรินทร์ หากย้อนไปเมื่ออดีตการ นั้น ผ้าไหมสุรินทร์ จะใช้  เส้นไหมที่ได้จากหม่อนไหม ดังนั้นเมื่อก่อนนั้นหากไปบ้านไหนที่มีการทำผ้าไหม   ในบ้านสวายแล้วละก็จะต้องได้พบกับอุปกรณ์เลี้ยงไหม ตัวไหมในภาษาสุรินทร์ (แขมร์) เรียกตัวไหม ว่า โกณเนียง แต่ในสมัยปัจจุบันนี้ ได้มีการนำไหมสำเร็จรูปมาใช้ในการผลิตผ้าไหม เนื่องจากปัจจัยหลายๆ ที่เปลี่ยนไป เช่น ความต้องการเชิงอุตสาหกรรม ต้องใช้ในปริมาณมากๆ ความสะดวกสบาย ด้านปัจจัยอื่นๆ เช่นไม่ค่อยมีการปลูกหม่อน คนรุ่นใหม่ไม่ได้ให้ความสำคัญในเรื่องนี้ เนื่องจากสังคมปัจจุบันเปลี่ยนไป แต่ที่โรงเรียนบ้านสวายนั้น มีการเปิดสอนวิชาเกี่ยวกับการทำผ้าไหมโดยเฉพาะ โดยได้มาการเชิญ วิทยากร ซึ่งก็คือผู้เชียวชาญในบ้านสวายนั่นเองมาสอนให้กับนักเรียน เพื่ออนุรักษ์การทำผ้าไหมสุรินทร์ให้อยู่คู่สุรินทร์ต่อไป
            เส้นไหมสำเร็จรูป ชาวบ้านสามารถหาซื้อได้จากร้านค้าผ้าไหมในเมืองสุรินทร์ ซึ่งมีอยู่มากมายในตัวเมืองสุรินทร์ ชาวบ้านแต่ละคนก็จะมีร้านค้าประจำของตัวเอง ผมยังจำได้ เคยพาป้าไปซื้อ ก็ไปแต่ร้านเดิมเนื่องจากกลายเป็นลูกค้าประจำไปแล้วก็อาจจะได้สิทธิพิเศษบ้าง เช่นลด แลก แจก แถม บ้างครับ   
            เส้นไหม แบ่งตามการใช้แบ่งได้ หลัก 2 ประเภท คือ
1.ไหมยืน ภาษาสุรินทร์ โซดระนวง
2.ไหมพุ่ง ภาษาสุรินทร์ โซดจะ
เส้นไหมทั้ง 2 ประเภทมีลักษณะแตกต่างกัน ทั้งตัวเส้นไหมเอง และ การนำมาใช้




1.ไหมยืน ภาษาสุรินทร์ โซดระนวง จะมีลักษณะที่ เล็ก แข็ง แน่น  ใช้เป็นไหมแนวยืน ตามชื่อไหมยืน










2.ไหมพุ่ง จะมีลักษณะเส้นที่ใหญ่กว่า นุ่นกว่า และที่เราเห็นเป็นลวดลายบนผืนผ้าไหมนั้น เกินจากการมัดลวดลาย บนเส้นไหมพุ่งนี้นี่เอง ตามลวดลายโบราณ ตามจิตนาการของ ช่างทำผ้าไหมสุรินทร์ ย้อมสีให้สวยงาม